سافت استارتر زیمنس

سافت استارتر زیمنس همانطور كه از نامش پيداست وسيله ای است جهت راه اندازی الكترو موتورها بصورت نرم و تدریجی.

با سافت استارتر نمي توان همه موتورها را راه اندازي كرد. چون موتورها تنوع زيادي دارند و سافت استارتر برای گونه خاصي از آنها مناسب است اين موتورها درصنعت به موتورهاي سه فاز القایی يا قفس سنجابی معروفند.

ما مي‌توانيم موتور سه فاز را مستقيماً به برق سه فاز زده و راه اندازي كنيم. به اين روش راه اندازي،‌ راه اندازی مستقيم يا Direct Online و يا DOL مي‌گويند اگر شما مستقيماً موتور را به برق سه فاز وصل كنيد، هيچ كنترلي در راه اندازي آن نخواهيد داشت. در حاليكه سافت استارتر به شما امكان كنترل پريود راه اندازی را مي‌دهد.

در خيلي از اوقات ما نيازی به اعمال نظارت و كنترل در راه اندازي موتور نداريم. مثلاً در خيلي ازكاربردهاي با موتورهاي توان پايين. اما هنوز موارد زيادی وجود دارند كه بايد راه اندازي با كنترلرهای مناسب صورت بگيرد.

باید توجه كنیم كه هنگام راه اندازی یك موتور سه فاز یك سری اتفاقات الكترویكی و مكانیكی رخ می‌دهد كه متفاوت از حالت كار دائم موتور پس از راه اندازی است مثلاً در هنگام راه اندازی موتور جریان خیلی بیشتری نسبت به حالت دائم آن از شبكه می‌كشد. اگر موتور كوچك باشد اشكال خاصی ایجاد نمی‌شود ولی در صورت بزرگ بودن موتور ممكن است، این جریان زیاد را برق كارخانه نتواند براحتی تأمین كند! ‌مثلاً كشیدن جریان ناگهانی زیاد از برق كارخانه ممكن است باعث افت ولتاژ لحظه ای شده و در كار سایر تجهیزات برقی و الكترونیكی اختلال ایجاد شود.

راه انداز نرم موتور (سافت استارتر زیمنس) وسیله ای است كه جریان راه اندازی موتور را كاهش می‌دهد.

در واقع ما با تنظیم سافت استارتر زیمنس جریان راه اندازی موتور را به میزان مورد نیاز محدود می‌كنیم و اجازه كشیدن جریان های زیاد را از برق كارخانه به موتور نمی‌دهیم.

یكی از قابلیت‌های اصلی راه انداز نرم موتور محدود كردن جریان راه اندازی است ولی هنوز راه انداز نرم قابلیت‌های دیگری نیز دارد.

مفهوم “نرم” در راه انداز نرم موتور چیست؟

مفهوم “نرم” به ویژگی‌های متفاوتی دلالت می‌كند. مثلاً نرم به این معناست كه جلوی تنشهای الكتریكی و مكانیكی گرفته می‌شود. از سوی دیگر نرم به این معناست كه موتور تدریجاً دور میگرد و به دور نامی خود می‌رسد.

به صورت طبیعی مدت زمان راه اندازی در هنگام استفاده از سافت استارتر بیشتر از حالت اتصال مستقیم موتور به شبكه است. به عبارت دیگر سافت استارتر جلوی فشارهای وارده به موتور را در هنگام راه اندازی می‌گیرد.

یك مثال : حتماً گاهی اوقات در خیابان بعضی جوانها را در هنگام Take Up دیده اید! و فشار زیادی كه به لاستیكها و موتور وارد می‌شود را حس كرده اید! وقتی موتور را مستقیماً به برق وصل می‌كنیم شرایط راه اندازی شباهت به Take Up ناگهانی اتوموبیل دارد. بدیهی است كه شما اتومبیل خود را به این صورت راه اندازی نمی كنید بلكه با كنترل مناسب سرعت خودرو را به تدریج افزایش می‌دهید و آنرا به سرعت مطلوب می‌رسانید. به این ترتیب عمر مفید موتور و اتصالات و كوپلینگهای مكانیكی و بار افزایش پیدا می‌كند. چون راه اندازی تحت تنش هم به برق كارخانه فشار می‌آورد و هم به لحاظ مكانیكی به اجزای چرخان فشار می‌آورد و استهلاك آنها را بالا می‌برد.

می‌توانیم بگوئیم كه راه انداز نرم موتور وسیله ای است جهت راه اندازی الكتروموتورهای سه فاز بصورت كنترل شده.

راه انداز نرم موتور خواصهای دیگری هم دارد، بسته به مشخصات طراحـی و كـاربرد، سافت استارتر ها متنوع بوده و قابلیتهای دیگری علاوه بر قابلیت اصلی خود دارند.

سافت استارتر ها علاوه بر تفاوت در روشهای مختلفی كـه برای راه اندازی اعمال می‌كنند. در میزانی كه موتور و خود را حفاظت می كنند هم تفاوت دارند. مثلا یك سافت استارتر موتور پشرفته می‌تواند به طور كامل موتور را در مقابل هر نوع خطا حفاظت كند.

سافت استارتر كارهائی از قبیل بـی متـال و كنترل فاز و… را نیز انجام می‌دهد و حفاظت های بیشتری را نیز می‌تواند اعمال كند.

بصورت مدار الكترونیكی از یك راه انداز نرم چگونه استفاده مـی‌شود.

سافت استارتر زیمنس كار كنتاكتور ورودی موتور را نیز انجام می‌دهد كه بستگی به مدل سافت استارتر دارد.

بطور كلی سافت استارترها به دو نوع بیسیك و مجهز تقسیم می‌شوند.

1. در مدلهای بیسیك یك كنتاكتور بای پاس با سافت استارتر پارالل می‌شود كه پس از راه اندازی موتور كنتاكور مذكور عملاً سافت استارتر را بای پس كرده و از مدار خارج می‌كند.
2. اما در مدلهای سافت استارتر زیمنس مجهز كنتاكتور، بای پس و نیازخارجی مورد نیاز نیست. بطور مثال در سافت راستارترهای 3RW4024-1BB14 كنتاكتور بای پس وجود دارد.

بای پس یعنی چه

یعنی آنرا از مدار خارج كنید و از مسیر دیگری برق موتور را تأمین كنید به عبارتی یك كنتاكتور بصورت موازی با سافت استارتر نصب می‌شود. و این كنتاكتور پس از راه اندازی موتور توسط خود سافت استارتر تغذیه شده و كنتاكتهای آن وصل می‌شود و برق بطور مستقیم به موتور اعمال می‌شود.

با توجه به اینكه جریان از مسیر خارج از سافت استارتر به موتور وصل می‌شود. سافت استارتر چگونه موتور را در مقابل اضافه جریان حفاظت می‌كند؟

یك مدار ابتدائی سافت استارتر نمی‌تواند موتور را در مقابل اضافه جریان حفاظت كند، در واقع یك سافت استارتر مجهز به راحتی این كار را انجام می دهد. قبلاً گفتیم كه سافت استارترها مدلهای مختلفی دارند.

برق سه فاز به ورودی سافت استارتر وارد می‌شود و مجدداً از آن خارج می‌شود در بین راه ترانس های اندازه گیری جریان قرار دارد. بنابراین سافت استارتر با كمك این ترانس ها دقیقاً جریان موتور را اندازه می‌گیرد. از آن كامل تر سافت استارترهای كاملاً مجهز هستند كه اساساً در آنها نیاز به نصب كنتاكتور خارجی نیست.

انواع سافت استارتر های موجود در نمایندگی زیمنس ایران (فروشگاه تکنو کلید) را می‌توانید در جدول زیر مشاهده بفرمایید: