ترانس یا مبدل به دستگاه هایی گفته میشود که توانایی تبدیل یک مقدار به مقدار دیگر را داشته باشد؛ ترانس ها قابلیت تبدیل جریان با انرژی کم و ولتاژ بالا به جریان با انرژی بالا و ولتاژ کم را دارند، یعنی با ورودی بسیار کم، بیشترین بازدهی را دارند.
ترانس ها انواع مختلفی دارند که اگر تا انتهای مقاله با نمایندگی زیمنس تهران همراه باشید با مفهوم اینکه ترانس چیست و انواع آن کدامند آشنا خواهید شد.
ترانس چیست؟
ترانس ها از سیم پیچ ها متعددی تشکیل شده اند که به دو دسته‌ی سیم پیچ های اصلی و فرعی تقسیم می‌شوند.
نکته حائز اهمیت این است که اگر سیم پیچ ها را کنار یکدیگر قرار دهید و مقدار جریان ثابت و یا متغیری از آنها عبور کند، این قابلیت وجود دارد که جریان به سیم پیچ های کناری آنها القا شود.
در رابطه با عملکرد درست مبدل ها باید گفت بین سیم پیچ ها هیچگونه ارتباط الکتریکی نباید وجود داشته باشد، به این دلیل که با وجود میدان مغناطیسی که ایجاد میشود جریان بین سیم پیچ ها به طور کامل انتقال پیدا می‌کند.
اجزای ترانس چیست؟
به طور معمول ترانس ها دو جزء اصلی دارند که شامل هسته و دو سیم پیچ میشود که هسته ترانس از ورقه های مغناطیسی ساخته میشود.
یکی دیگر از اجزای ترانسفورماتور ها سیم پیچ ها هستند که اصولا از جنس مس و یا آلومینیوم میباشد، البته جنس سیم های استفاده شده اهمیت خاصی ندارد به این دلیل که در هر صورت سطح مقطع آنها به صورت 4 گوش، گرد و یا ورقه ای میباشد.
علت استفاده از ورقه های مغناطیسی در هسته ترانس چیست؟
برای اینکه ترانس ها بتوانند به درستی عمل کنند و عملکرد آنها در بهترین حالت انجام شود باید از این ورقه ها استفاده شود که نفوذ مغناطیسی و هدایت الکتریکی به درستی انجام شود و شدت جریان گردابی کاهش پیدا کند.
کاربرد ترانس
مهم ترین کاربردی که این قطعات دارند مدیریت جریان یا ولتاژ (کاهش – افزایش) میباشد. نام دیگر کاربرد ترانس ها انتقال توان میباشد. بیاید این موضوع را با ذکر یک مثال بررسی کنیم، اگر شما یک سیم پیچ معادل با 150 وات داشته باشید به دلیل وجود ترانس در سیم پیچ دوم هم 150 وات توان خواهید داشت.
دقت داشته باشید که در بعضی اوقات ممکن است ترانس شما در حین کار گرم شود و اصطلاحا داغ کنَد، این موضوع به این معنی است که مبدل شما دارای تلفات انرژی میباشد، یعنی میزان انرژی که دریافت می‌کند را به درستی و به صورت کامل نمی‌تواند انتقال دهد و در حین انجام این انرژی تلف میشود.
کار ترانس چیست؟
ممکن است برای شما هم این سوال پیش بیاید که کار اصلی ترانس برق چیست؟ نحوه کار این تجهیزات قدرتمند بر اصولی از جمله جریان متناوب برق و میدان مغناطیسی متناوب در یک سیم بنا شده است و وظیفه ترانس برق به طور کلی القای جریان از یک سیم پیچ به یک سیم پیچ دیگر با استفاده از میدان مغناطیسی است.
انواع تلفات ترانس ها
تلفات ترانس ها به طور کلی به دو دسته تقسیم می‌شوند؛ دسته اول تلفات مسی نامیده میشود و دسته دوم به عنوان تلفات هسته شناخته می‌شوند.
تلفات مسی
این نوع تلفات در سیم پیچ های اولیه و ثانویه مبدل ها اتفاق می‌افتد و مشکلاتی به همراه دارد.
تلفات هسته
این نوع تلفات خود به دو دسته تقسیم می‌شوند که عبارت اند از: تلفات گردابی و تلفات هیسترزیس.
زمانی که یک سیم پیچ دارای هسته ای از جنس آهن است، جریان متناوب به وجود آمده در سیم پیچ باعث ایجاد یک ولتاژ در هسته آن میشود که به آن تلفات گردابی می‌گویند.
عبور یک جهتِ ولتاژ مغناطیسی از هسته باعث به وجود آمدن خاصیت آهن ربایی در هسته میشود؛ هر بار که انرژی از ترانس عبور می‌کند، مقداری از آن صرف از بین بردن خاصیت آهن ربایی میشود که تلف شدن انرژی را به دنبال دارد و به آن تلفات هیسترزیس می‌گویند.
انواع ترانسفورماتور
ترانس کلیدی
ترانس کلیدی که به آنها اصطلاحا ترانس سوئیچینگ هم می‌گویند؛ یکی از جدیدترین نوع ترانس است. به طور کلی در مدارهای الکتریکی که منابع تغذیه دارند از ترانس کلیدی استفاده میشود.
ترانس های کلیدی نسبت به نوع معمولی شان ابعاد کوچک تری دارند که همین اختلاف باعث محبوبیت آنها شده و تبدیل به یکی از ویژگی های آنها شده است.
ترانس رادیویی
مبدل رادیویی به دو دسته Rf و If تقسیم می‌شوند که به عنوان تقویت کننده رادیویی و تلویزیونی شناخته می‌شوند.
ترانس ولتاژ
یکی دیگر از انواع ترانسفورماتورها، ترانس ولتاژ است که هدف اصلی این ترانس این است که یک نمونه از ولتاژ سیستم قدرت را در دستگاه های قابل اندازه گیری فراهم کند.
ترانس جریان
از این ترانس در برق به دلیل بالا بودن ولتاژ در انتقال استفاده میشود. هدف اصلی این مبدل اندازه گیری دقیق جریان است و جریان های بالا را به جریان های قابل اندازه‌گیری تبدیل می‌کند.
علت صدای ترانس سوئیچینگ
اصلی ترین دلیلی که باعث به وجود آمدن صدا میشود، وجود مشکلاتی در هسته ترانس است، جنس آن، نحوه چیدمان و مواردی از این دست دلایلی بر به وجود آمدن این صدا هستند، ناگفته نماند، زمانی که ولتاژهای سینوسی به ترانس وارد می‌شوند نیز ممکن است این صدا به وجود بیاید.
ترانس 3 فاز چیست؟
به مبدل های جدیدی که امروزه جهت انتقال جریان از یک ورودی به چند منبع مختلف است ترانس 3 فاز می‌گویند؛ کارکرد این مبدل ها بیشتر به صورت کاهش دهنده جریان و افزایش دهنده جریان میباشد.
نکته قابل توجه این است که شما به راحتی می‌توانید ترانس های تک فاز را به سه فاز تبدیل کنید؛ اگر شما سه ترانسفورماتور تک فاز داشته باشید و سیم پیچ های اصلی آنها را به یکدیگر متصل کنید و به درستی پیکربندی کرده باشید یک ترانس سه فاز خواهید داشت.
اجزای ترانسفورماتور قدرت
- هسته قدرتمند
- سیم پیچ ها
- بوشینگ برای خروجی سر سیم پیچ
- پمپ
- فن
- ترمومتر
- و…
امیدواریم که توانسته باشیم شما را با مفهوم این پرسش که ترانس چیست و چه کاربردی دارد آشنا کنیم و اطلاعات شما را در رابطه با ترانس جریان افزایش داده باشیم، نظرات و پیشنهادات خودتان را در رابطه با این مقاله و مقاله های دیگر با ما در ارتباط بگذارید.
عای و کامل ممنونم🙏❤️